Open data en big data zijn termen die de meesten wel (enigszins) bekend in de oren zullen klinken, maar ik vermoed dat dat niet het geval is met Linked Data. Wat is Linked Data eigenlijk en wat zijn de voordelen voor gemeenten?
In het kort gezegd is Linked Data een manier om gestructureerde data zodanig te publiceren dat die data met elkaar verbonden kan worden. Daarbij staat het gebruik van data centraal. Recent is gevierd dat het Platform Linked Data Nederland (PLDN) vijf jaar bestaat. Wat ooit begonnen is met een pilot, is in vijf jaar uitgegroeid tot een succesvolle en gevarieerde community en onderdeel geworden van een uitgebreid internationaal kennisnetwerk.
Door het toevoegen van betekenis (semantiek) wordt data beter begrijpbaar, zodat besluitvorming op basis van die data beter kan zijn. Het bevordert de kwaliteit en hergebruik van data. Daarnaast wordt er metadata toegevoegd over hoe de data is ingewonnen, wat de kwaliteit is van de data, waarvoor het wel of niet gebruikt kan worden, et cetera. Waarom dat van belang is? Binnen de overheid is niet alleen veel en steeds vaker data vindbaar en uitwisselbaar, maar wordt ook steeds meer data (gratis of tegen beperkte kosten) beschikbaar gesteld.
Stelsel van Basisregistraties
Een belangrijke schakel in dat proces is het Stelsel van Basisregistraties, een set van afspraken en voorzieningen die ervoor moeten zorgen dat de overheid doelgerichter en efficiënter omgaat met (uw en mijn) gegevens. Een nare bijvangst van die basisregistraties is dat er vaak honderden (lokale) kopieën van bestaan. Linked Data biedt daarbij uitkomst. Het zorgt ervoor dat gebruikers gegevens direct vanuit de bron kunnen gebruiken. Authentieke gegevens en dus betrouwbaar.
BAG
Een van de onderdelen van het stelsel is de BAG, oftewel de Basisregistraties Adressen en Gebouwen. In de BAG staan gegevens van alle adressen en gebouwen in Nederland, zoals bouwjaar, oppervlakte, gebruiksdoel en locatie op de kaart. Op de keper beschouwd is de BAG de spil van het stelsel. Het vormt de combinatie tussen geografie en administratieve automatisering van de overheid.
Volgens Noud Hooyman, afdelingshoofd beleid geo-informatie op het ministerie van Infrastructuur en Milieu en onder meer opdrachtgever voor de BAG en de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), is de BAG hét verbindende bestand in het stelsel en bij uitstek geschikt voor een combinatie met Linked Data. Dat hebben wij bij het Kadaster onderkend, want begin februari is door ons de BAG als Linked Data (en API) beschikbaar gesteld. Voorlopig nog als proefversie, maar mijn verwachting is dat later dit jaar ook de dagelijks geactualiseerde BAG als Linked Data beschikbaar komt.
Voordelen
Het beschikbaar zijn van de BAG als Linked Data, zeker in de dagelijks geactualiseerde versie, heeft voor gemeenten veel voordelen. Het betekent onder meer dat zij binnenkort geen eigen kopie van de BAG meer hoeven aan te leggen, maar veel eenvoudiger de BAG-data direct bij de bron kunnen ‘aftappen’. Hierdoor zijn er geen kosten meer voor het opzetten en bijwerken van de BAG-kopieën, zijn gegevens te allen tijde actueel en betrouwbaar en kunnen er (in theorie) geen beslissingen meer genomen worden op basis van niet-actuele data. Daarnaast zorgt het ervoor dat er een basis ontstaat waar andere partijen (of andere gemeenten!) informatie aan toe kunnen voegen. Dat kan omdat elk object een zogenaamde URI (Uniform Resource Identifier) heeft die persistent en via het internet opvraagbaar is.
Platform Linked Data
Dat de BAG nu als Linked Data beschikbaar is, mag je een beetje illustratief noemen voor het Platform Linked Data Nederland. Waar in de beginjaren van het platform de focus met name lag op het verkennen en overtuigen van nut en noodzaak, daar ligt de focus nu veel meer op het ‘doen’. Ik ben het met Alexander Rinnooy Kan eens als die constateert dat er op dat gebied inmiddels flinke stappen worden gezet. Niet alleen zijn de eerste basisregistraties beschikbaar als Linked Data, ook staat het onderwerp prominent op de agenda van de Digicommissaris en zijn veel organisaties (in de publieke en private sector) druk doende met het publiceren van Linked Data.
Door Redactie Gemeente.nu op 31 maart 2017 Big data,E-overheid,ICT
Door: Erwin Folmer