Michiel Borgers
Het stelsel van basisregistraties moet worden doorontwikkeld naar een vernieuwd gegevenslandschap voor de lokale en centrale overheid waarin meer gegevens toegankelijk en bruikbaar worden gemaakt voor zowel burgers en bedrijven als ook voor de overheid zelf. Als eindverantwoordelijke voor het programma Gegevenslandschap Overheid, zorgt Michiel Borgers er voor dat alle overheidspartijen verbeteringen kunnen doorvoeren langs de lijnen van kwaliteit, transparantie en toegankelijkheid. Hij vertelt hier over in GOV nr. 12 (magazine over de digitale overheid).
Bruggenbouwer tussen álle overheidsorganisaties
De maatschappij verandert in rap tempo in een open netwerksamenleving, waarbij burgers en bedrijven ook zelf regie willen hebben over gegevens. Het huidige gegevenslandschap van de overheid kent zo zijn uitdagingen op het gebied van kwaliteit, toegankelijkheid en transparantie, stelt Michel Borgers . Hij ziet zijn rol als het bouwen van bruggen tussen álle overheidsorganisaties om het gegevenslandschap meer open te maken. Dit vergt heel veel afstemming. En dat is noodzakelijk, want transparantie naar burgers en bedrijven is onmogelijk, als de overheid zelf geen overzicht heeft op haar eigen informatiestromen en gegevensuitwisselingen.
Drie hoofddoelen en 13 projecten
Om het gewenste gegevenslandschap te bereiken, zijn door 19 bestuurders uit de gehele overheid, die samen het opdrachtgeverschap invullen, drie hoofddoelen gedefinieerd: de toegankelijkheid verbreden, de kwaliteit verbeteren en de transparantie vergroten. Ze hebben een aantal fundamentele afspraken gemaakt. Om dat de wereld niet maakbaar is en snel verandert, maken ze geen ‘roadmap’ voor de komende vier jaar, maar pakken gewoon projecten op. Het ene project is in twee maanden klaar, het andere duurt drie jaar. In totaal zijn er 13 concrete projecten gedefinieerd. Een tweede belangrijk uitgangspunt is: we doen het samen.
Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
Een eerste project betreft de implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De privacywet die per 25 mei 2018 van kracht wordt binnen de hele Europese Unie (EU). De AVG vervangt in Nederland de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Hierbij speelt vooral: heb je inzicht in welke gegevens je tot je beschikking hebt, hoe ze door de overheid stromen en aan wie je ze hebt verstrekt? De kern van het probleem is dat we nu geen foto kunnen maken van ons gegevenslandschap en de bijbehorende gegevensstromen. Daarom is een factsheet AVG gemaakt en wordt een handreiking voor implementatie opgesteld.
Gegevens (her)gebruiken
Een andere actie betreft ‘Kaders voor gebruik’. Dat gaat over de vraag: ‘we willen gegevens (her)gebruiken, maar hoe kunnen we dat zorgvuldig doen?’ De Belastingdienst heeft hiervoor al eerder een tool ontwikkeld en die heet ‘Willen, mogen, kunnen’. Wanneer zou ik gegevens moeten willen gebruiken, wanneer mag ik ze gebruiken en wanneer kan ik ze gebruiken? En willen is dan de ethische kant, mogen is vooral de juridische kant, en kunnen is de technische en organisatorische kant. Deze tool is door de projectgroep uitgebreid en generiek gemaakt en is inmiddels bij vier domeinen geïmplementeerd, waaronder het Geo domein. Dus ook in een andere context blijkt het gewoon te werken!
Persoonlijk datamanagement (PDM)
Voor persoonlijk datamanagement (PDM) is overheidsbreed het programma ‘Burgers en bedrijven in regie op hun gegevens’ ingeregeld. Douwe Leguit is binnen BZK (DG Overheidsorganisatie, directie Informatiesamenleving en Overheid) de trekker hiervan. Bij persoonlijk datamanagement staan burger en bedrijf centraal. Momenteel worden de mogelijkheden voor het delen van gegevens verkend. Zo wordt bezien of een burger toegang kan worden verleend tot de gegevens die bij de overheid over hem worden vastgelegd en beheerd.
Lees het volledige artikel in het magazine GOV, nr. 12