Het Digitaal Stelsel Omgevingswet komt later gereed en kost opnieuw miljoenen meer. Toch willen het Bureau ICT-toetsing (BIT) en minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) vasthouden aan invoeren van de Omgevingswet per 1 januari 2022. Dat schrijft de minister vandaag in een Kamerbrief.
Zeer kritisch
Het BIT kwam eind oktober met een zeer kritische tussenrapportage over de ontwikkeling van het digitaal stelsel (DSO). ‘Kritieke onderdelen van DSO-LV zijn niet af en nog niet voldoende beproefd om er op te kunnen vertrouwen dat het DSO als geheel werkbaar en beheersbaar is’, schrijven de onderzoekers. ‘Bovendien moet nog veel werk verricht worden voor inwerkingtreding en hebben we zorgen over de realisatie van de bestuurlijke ambitie.’ Ondanks het jaar uitstel van de invoering van de Omgevingswet maken ze zich daarom zorgen over ‘tijdige en succesvolle invoering van het DSO’.
Andere risico’s
Behalve dat het nog onzeker is of de landelijke voorziening van het DSO straks überhaupt werkt, is het ook onbekend of het digitaal stelsel voldoende overweg kan met de lokale systemen van gemeenten. Als belangrijkste andere risico’s worden het ontbreken van kwaliteitsbeheersing van de content genoemd. Release en versiebeheer zijn niet uitgewerkt. En schaalbaarheid en performance van het digitaal stelsel moeten nog worden aangetoond.
Bestuurlijke ambitie
De problemen zijn niet alleen ict-gerelateerd. Er leven ook grote zorgen over het realiseren van de bestuurlijke ambitie. ‘De richting waar de verschillende belanghebbenden met het DSO heen willen is onduidelijk. De vastgestelde uitbouwagenda bevat tien punten, maar die geven slechts voor een klein deel invulling aan de bestuurlijke ambitie. Deze is bovendien sinds 2015 niet bijgesteld op basis van nieuwe inzichten en praktijkervaringen.’
Nieuwe miljoenenstrop
Daarbij staat een nieuwe miljoenenstrop op het gebied van overheids-ict nu al vast. Voor realisatie van het basisontwerp van het DSO stelde het rijk eerder 142 miljoen euro beschikbaar. Daarvan was eind maart 2020 al bijna 130 miljoen opgebruikt. Het restant, schrijft het BIT, is ‘onvoldoende om de ontwikkelteams de rest van het jaar te laten doorwerken. Bovendien betekent het uitstellen van de invoeringsdatum dat extra ontwikkelcapaciteit moet worden gefinancierd en dat bestaande voorzieningen langer in bedrijf gehouden moeten worden.’ Voor de verder uitbouw stelt het rijk 50 miljoen euro beschikbaar, waar het programma nu al bijna op 80 miljoen afkoerst.
Geen uitstel
Toch adviseert het BIT niet om de invoering van de Omgevingswet opnieuw uit te stellen. Het raadt de minister aan om alles in het werk te zetten om per 1 januari 2022 een basisstelsel gereed te hebben en voorlopig geen nieuwe functionaliteiten toe te voegen. Onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat voor het eind van dit jaar de werkbaarheid van het (versoberde) DSO is aangetoond. Lukt dat niet, dan moet er een plan B worden opgetuigd.
Kleine stapjes
Dat advies neemt Ollongren over. ‘Ik deel de aanbeveling van het BIT om met oog voor de stabiliteit van het stelsel in kleine stapjes toe te werken naar de bestuurlijke ambitie.’ Daarbij moet de prioriteit liggen op afbouw van de landelijke voorziening (LV). ‘Kortom, focus op het werken met een werkend DSO. De DSO-LV zal vervolgens stapsgewijs verder worden uitgebreid met onderdelen die de baten van het DSO voor burgers, bedrijven en overheden en het gebruikersgemak verder vergroten.’
Bron: BinnenlandsBestuur Digitaal