In deze trendanalyse bespreken we de digitale ruimte ofwel 'de plek waar wij online zijn'. De nadruk ligt op nieuwe ontwikkelingen als Metaverse en Web3 en de onderliggende technologieën. Volgens critici zijn deze te weinig gestoeld op publieke waarden als privacy, veiligheid, autonomie en democratie.
Miljardeninvesteringen
Technologiebedrijven investeerden de afgelopen jaren miljarden in de Metaverse en Web3 en er doen grote beloftes de ronde over de digitale samenleving. De kritiek vanuit de wetenschap en samenleving groeit op deze ‘market push’. Vanuit deze groepen is er juist een oproep om het ontwerp van de digitale ruimte meer op publieke waarden te baseren.
Sturen op publieke waarden
Er lopen 3 rode draden door adviezen aan beleidsmakers om hier verandering in aan te brengen:
- Stuur actief bij als overheid door te normeren en te reguleren.
- Maak de digitale ruimte open, transparant en interoperabel.
- Werk aan (democratische) alternatieven.
Het feit dat we aan de vooravond van een nieuwe digitale ruimte staan, is een kans voor overheden om te sturen op een op publieke waarden gebaseerde digitale ruimte.
Digitale ruimte en gemeenten
Voor gemeenten zijn ontwikkelingen in de digitale ruimte op de lange termijn relevant, omdat ze iets kunnen betekenen voor onder meer de gemeentelijke dienstverlening, de digitale veiligheid van inwoners en de verspreiding van (des)informatie.
In het huidige stadium van ontwikkelingen als de Metaverse en Web3 is nog geen aanleiding voor gemeenten om hier iets mee te doen. Wel kunnen zij aansluiten bij beleidsinitiatieven die de geschetste rode draden in de praktijk brengen.