Digicommissaris Bas Eenhoorn pleit voor een Minister van Digitale Zaken in het nieuwe kabinet. Zo wordt één persoon verantwoordelijk voor de gehele digitale overheid. Een rondje langs de velden bij een aantal experts die hun visie geven op welke thema’s belangrijk zijn en wat er in de portefeuille van de nieuwe minister moet komen.
Focus
Allereerst Claudia Meessen, marketing- en partnermanager bij het softwarebedrijf Hyarchis, zij ziet voor de nieuwe minister veel focusgebieden: “Wat mij betreft zou de nieuwe minister zich op drie belangenniveaus moeten richten: die van de samenleving, van de individuele burger en van overheidsinstanties. Voor de nationale veiligheid is het essentieel dat de online beveiliging sterk staat en systeemontwikkelingen centraal worden ingeregeld. Hierdoor hoeft het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden te worden. Samenwerken en kennisdeling is hierbij het belangrijkste criterium. Dit geldt ook voor de individuele burger: online collaboration zou toegankelijk moeten zijn voor iedereen, waarbij hybride strategieën ervoor zorgen dat ook niet-digitale burgers kunnen aansluiten. Voor de overheid betekent digitalisering allereerst investeren. Door onder andere procesoptimalisatie kan dit ruimschoots worden terugverdiend.”
Wetten
Martin van den Berge, CEO bij IT dienstverlener Ymor, benoemt het belang van wet- en regelgeving omtrent digitale overheidsdiensten: “Als je van burgers verwacht dat zij zoveel mogelijk digitaal hun burgerzaken regelen, dan mag de burger omgekeerd verwachten dat deze digitale dienstverlening aan een aantal voorwaarden voldoet. Denk aan de mate van beschikbaarheid en de kwaliteit van de diensten. Als het aanvragen van een paspoort niet lukt vanwege slecht presterende IT, dan zou de burger ook niet beboet mogen worden voor het zich niet kunnen identificeren. In andere sectoren gebeurt dat ook. Praktisch gezien kan het een soort Service Level Agreement (SLA) zijn tussen de overheid en de dienstverlenende overheidsinstantie.”
Privacy en security
Naast de wet- en regelgeving voor de overheidsdiensten, moet bij alles wat digitaal is ook het gemak, de privacy en security in acht worden genomen. “Tegenwoordig is technologie niet meer weg te denken uit ons leven, alleen loopt ons bestuursorgaan hierop achter”, aldus Jan Smets, security expert bij Gemalto. “Het is daarom een goede zaak dat de digitale minister ter sprake wordt gebracht. Zeker nu de digitalisering van de overheid doorzet en de GDPR steeds dichterbij komt. Deze wet is niet alleen van toepassing op het bedrijfsleven, maar ook op de overheid. Voordat de minister op zijn plek zit, zijn de prioriteiten al helder. De voorbereiding op de GDPR zal mede bovenaan de takenlijst staan. Dit begint bij een risico-inventarisatie en de afweging welke risico’s je als eerst af moet dekken. Er moet aandacht zijn voor zowel privacy als security. De ontwikkeling van digitale oplossingen is altijd een afweging tussen het gemak dat het gaat bieden en de veiligheid ervan.”
Strategie
Wet- en regelgeving is dus belangrijk. Maar wat is de strategie die gekozen moet worden? Harm de Haan, digitization evangelist bij Telindus: “Het eerste dat ik wil meegeven aan de Minister van Digitale Zaken is dat er geen digitale strategie bestaat, maar enkel een strategie in een digitale wereld. De digitale wereld is onomkeerbaar en de techniek zal zich verder blijven ontwikkelen. Daar is geen minister voor nodig. Wel is er een minister nodig om te zorgen dat organisaties en mensen mee ontwikkelen met de digitale transformatie. Iedereen binnen een organisatie moet de waarde en voordelen van IT kunnen bepalen én inzetten. De bewustwording rondom de mogelijkheden en grote verantwoordelijkheden die samenhangen met IT dient daarom agendapunt nummer één te zijn. Met die kennis kunnen organisaties vervolgens hun strategie bepalen in de digitale wereld en gericht zoeken naar IT-oplossingen die hieraan bijdragen.”
Democratisering
Frank Arts, directeur en oprichter van Enable-U over de democratisering van informatie: “Wat de Nederlandse overheid zo bijzonder maakt, is dat wij enorm veel informatie digitaal hebben. Elke vierkante centimeter van ons land is tot in detail digitaal vastgelegd, van de hoogte en bestemming tot aan de hoeveelheid neerslag die er valt. Nu zit die informatie nog opgesloten in systemen. Maar op het moment dat de overheid deze waardevolle informatie en functies deelbaar maakt in de vorm van digitale bouwstenen, kunnen andere mensen en bedrijven daar talloze nieuwe toepassingen mee ontwikkelen. Door deze democratisering van informatie kan de samenleving zelf problemen op innovatieve wijze oplossen, waardoor we samen leven en samen werken kunnen verbeteren. In mijn ogen is die democratisering van informatie dan ook een belangrijk thema voor de nieuwe Minister van Digitale Zaken.”
Al met al krijgt de nieuwe minister een volle portefeuille en een nog drukkere agenda om de regie te kunnen houden over de digitale overheid. Dit geeft het belang weer van een Minister van Digitale Zaken in het huidige digitale informatietijdperk.
Door: Michelle Huisman van Gemeente.nu