Als bestuurder moet je niet alleen verstand hebben van informatietechnologie, maar ook weten wat die technologie met de samenleving doet. Dat schrijft Nathan Ducastel, beleidsdirecteur Informatiesamenleving bij de VNG en directeur van VNG Realisatie, in zijn nieuwe blog op iBestuur.
In het blog schetst hij de ontwikkeling die hij ziet in de digitalisering van de overheid. ‘De afgelopen jaren zag ik binnen de overheid een ontwikkeling in 3 fases in de toepassing van informatietechnologie. Fase 1 was de fase waarin de klassieke overheidsadministratie werd omgezet van analoog naar digitaal. Fase 2 was de fase waarin de dienstverleningsprocessen aan inwoners digitaal werden ondersteund. Nu zitten we in fase 3, waarin we verkennen of we al die data en infrastructuur die we hebben opgebouwd ook kunnen gebruiken voor andere opgaven dan dienstverlening. De focus komt meer te liggen op mens en samenleving. We gaan van intern, de basis op orde en het verbeteren van onze eigen bedrijfsvoering en dienstverlening, naar extern: waar we het als overheid uiteindelijk voor doen. Dat is het aangaan van maatschappelijke opgaven, waarbij informatietechnologie ons ondersteunt.’
De betrokkenheid van bestuurders bij informatietechnologie is essentieel, betoogt hij. ‘Informatietechnologie is één van de cruciale middelen om je doelen te bereiken. Het wordt vaak gezien als iets dat je kunt kopen, maar dat is een onderschatting van de complexiteit van informatietechnologie. Om goede afwegingen en keuzes te maken, zul je je bewust moeten zijn van je informatielandschap en heb je kennis nodig van de mogelijkheden en de grenzen van je informatievoorziening.’ Ook kennis van hoe informatietechnologie de samenleving verandert, is belangrijk voor bestuurders. ‘De communicatie met inwoners is ingrijpend veranderd. Waar je voorheen mensen via de klassieke media kon bereiken, is er nu een heel ander landschap ontstaan. Eén waarin sociale media de beeldvorming bepalen en waarin polarisatie wordt versterkt. Daar moeten bestuurders zich druk om maken, want het risico bestaat dat de overheid het contact met delen van de samenleving verliest. Met allerlei nadelige gevolgen, zoals maatschappelijke onrust. Daar tegenover staat dat als de overheid de toepassing van deze technologie goed begrijpt, deze kan helpen om de verbinding met de samenleving juist te versterken.’
Je moet als bestuurder dus niet alleen goed zijn aangehaakt bij de interne informatievoorziening en de beslissingen die daarover worden genomen, maar ook begrijpen in welke mate digitalisering de samenleving verandert, concludeert Ducastel: ‘Niet alleen verstand hebben van technologie, maar ook wat die technologie met ons doet.’
Lees de volledige blog op de website van iBestuur.